اجرای «مبارک و قالیچه پرنده» همه جا با استقبال مواجه شد

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران تسنیم «پویا»، پیمان شریعتی در نشست خبری شانزدهمین جشنواره تئاتر عروسکی از اجرای تئاتر کوچک «مبارک و قالیچه پرنده» به کارگردانی حامد زحمتکش در کانون استان‌های مرکزی، خوزستان و لرستان، هم‌زمان با شانزدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران – مبارک خبر داد.

این کاروان تئاتر کوچک از سوی اداره‌کل امور سینمایی و تئاتر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به این سه استان اعزام شده است. نمایش «مبارک و قالیچه پرنده» از طرح «کتاب، تئاتر، مدرسه» مرکز تئاتر کانون از سوی هیئت انتخاب جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران – مبارک برای حضور در بخش فضای باز انتخاب شده بود. در این تئاتر ابوالفضل باران‌طلب و حامد زحمتکش به عنوان بازیگر ایفای نقش می‌کردند و ساناز عبدالرزاق، ابوالفضل باران‌طلب و غزاله غفرانی نیز بازی‌دهندگان عروسکها بودند. حال که مدتی است این پروژه به پایان رسیده است فرصت را غنیمت شمرده تا با حامد زحمتکش درباره این تجربه تازه گفتگویی تربیت دهیم. آنچه می‌خوانید توضیحات این کارگردان جوان از تجربه برپایی تئاتر با یک خودرو است.

***

تسنیم: طرح شما از کی شروع شد؟

زحمتکش: من یک روزی به کانون پیشنهاد دادم که به جای اینکه فقط از یک تریلی برای اجراهای سیار استفاده کنیم، ماشینهای کوچکتر با گروه‌های کم جمعیت و دکورهای پرتابل در نظر بگیریم تا بتوانیم در طول یک سال امکان داشته باشد فضاهای بیشتری پوشش داده شود.

تسنیم: منظور از اجراهای پرتابل کارهایی است که با صندوق اجرا می‌کنید؟

زحمتکش: مثل همین نمایشی که در حال اجرای آن هستم. دکور این کار ابعادی در حدود ۲.۴۰ در ۱.۸۰ دارد ولی چون امکان تقسیم به قطعات کوچکتر را دارد می‌توانم آن را روی باربند ماشین قرار دهم.

تسنیم: منظورم اجرایی بود که در آن فقط یک صندوق بود.

زحمتکش: بله همین طور است، کار با جعبه هم از همین قسم است؛ چرا که می‌توان آن را به راحتی از جایی به جای دیگر برد. این امکان وجود داشت که ما این کار را انجام دهیم و برای همین به کانون پیشنهادش را دادیم. در جلساتی که راجع به به این موضوع تشکیل دادیم به این جمع بندی رسیدیم که برای جشنواره عروسکی در قسمت محیطی کارمان را ارائه دهیم و به نمایندگی از کانون در این جشنواره شرکت کردیم.

تسنیم: یعنی شما طبق توافقی که بین کانون و جشنواره صورت گرفت در جشنواره حضور داشتید؟

زحمتکش: خیر، ما در فراخوانی که جشنواره داده بود شرکت کردیم؛ ولی چون از طرف کانون در جشنواره وارد شده بودیم، این کانون بود که مراحل اداری شرکت در جشنواره را برایمان انجام داد. طرح ما این گونه بود که می‌خواستیم این نمایش را از تهران تا آبادان در ۱۰ نقطه اجرا کنیم.

تسنیم: انتخاب این مسیر بر چه اساسی انجام شد؟

زحمتکش: انتخاب این مسیر اول بر اساس زمان بود. کل جشنواره ۶ روز بود و ما باید افتتاحیه می‌رفتیم و اختتامیه برمی‌گشتیم. دوم ما باید کوتاه‌ترین مسیر را پیدا می‌کردیم و سوم اینکه ما می‌خواستیم در فصل گرما به مناطق گرمسیر سفر کنیم. چرا که در تابستان تریلی هیچ وقت به این گونه مناطق نمی‌رود. همچنین اخیراً در ورک‌شاپی در مورد تئاتر کاغذی که در جنوب برگزار شد شرکت کردم که باعث آشنایی من با چند نفر از بچه‌های آن مناطق شد.این موضوع نیز در انتخاب جنوب برای نمایش بی‌تأثیر نبود.

تسنیم: ۱۰ نقطه که رفتید در استانهای مرکزی، لرستان و خوزستان بودند؟

زحمتکش: بله، در ابتدای پروژه ما ۱۰ نقطه را انتخاب کردیم؛ ولی چون این هزینه قبلاً در کانون پیش‌بینی نشده بود ما در پیش تولید با کسری بودجه مواجه شدیم. هزینه‌هایی مثل خوراک، اسکان، هزینه‌های اجرا، ماشین و غیره. من سه اجرا را از برنامه کنار گذاشتم و از کانون خواستم تا آنها هم کمک کنند تا این طرح به بن‌بست نخورد. آنها نیز پیشنهاد من را پذیرفتند. ما در رباط کریم، اراک، بروجرد، خرم آباد، دزفول، اهواز و آبادان نمایشمان را اجرا کردیم که در اجرای آبادان از خرمشهر نیز تماشاچیان آمده بودند. در هر استانی که اجرا داشتیم نماینده کانون از ما استقبال می‌کرد.  البته در همه جا استقبال بسیار عالی بود. کانون پیش از رسیدن ما تبلیغات خوبی انجام داده بود و زمانی که وارد آن منطقه می‌شدیم همه چیز برای اجرا آماده بود.

تسنیم: میل عمومی در رابطه با این اجراها که موضوعاتی برای کودکان دارند چگونه بود؟

زحمتکش: هر جایی که بچه‌ها زیست می‌کنند برای اجرای کودکان مناسب است؛ البته برای بزرگترها هم به همین صورت است. بچه‌ها به  واسطه بزرگترها برای دیدن نمایش می‌آیند. اجرایی که ما انجام دادیم در رابطه با بچه‌ها آموزنده  و در رابطه با بزرگترها نوستالژیک است. این نمایش بر اساس تعلیمات اجتماعی چهارم دبستان و طرح کتاب، تئاتر و مدرسه کانون شکل گرفته است.

تسنیم:این طرح همان طرحی است که در مدارس اجرا می‌شد؟

زحمتکش: بله مسئله‌ای که می‌گویید شروع این طرح بود. در این طرح به چند کارگردان سفارش دادند بر اساس کتابهای درسی تئاتر بسازند که کار ما در ادامه همین روند است.

تسنیم: در هر نقطه چند اجرا انجام می‌دادی؟

زحمتکش: برای هر نقطه ما یک اجرا داشتیم، موضوع کتاب تعلیمات اجتماعی چهارم دبستان راجع به محله‌ها است. مانند اینکه در محله‌ها چه مشاغلی وجود دارد، بعضی از مکانهای قدیمی بوده که امروز تخریب شده و یا با ساختمان دیگری جایگزین شده است و بعضی ساختمانهای قدیمی نیز وجود دارد که از آنها نگهداری می‌شود. من از همه این موضوعات نکاتی گرفتم و آن را تبدیل به درام کردم. بخش نوستالژیکش این است که وقتی راجع به به چیزهایی مانند زورخانه یا حمام عمومی صحبت می‌شود برای بزرگترها یادآور خاطراتشان است. در مورد سؤالتان در مورد استقبال تماشاچیان، روز اولی که ما در رباط کریم اجرا داشتیم، مسئول کتابخانه از ما خواست ۱۰ روز در آنجا مستقر شویم و برای همه مدارس آن ناحیه برنامه اجرا کنیم.

تسنیم: یعنی مسئول کانون شهرستانها خودشان برای کار به شما سفارش دادند؟

زحمتکش: بله همین طور است. برای مثال دزفول و آبادان از ما خواستند مدت بیشتری در آنجا برنامه اجرا کنیم. من حتی به کانون گفتم می‌توانم گروههای بیشتری ایجاد کنم که بتوانم در قسمتهای بیشتری این کار اجرا شود چرا که واقعاً این نوع کار که تجربه در محیط‌های مختلف را در اختیارم می‌گذارد بسیار دوست دارم.

تسنیم: موضع کانون در رابطه با این پیشنهاد و تداوم این کار چگونه است؟

زحمتکش: باید ببینیم در ادامه چگونه خواهد شد. برای تداوم هنوز مذاکره ای انجام نداده‌ام؛ ولی می‌دانم که آنها نیز به این کار علاقه‌مند هستند. آقای صارمی این کار را به نتیجه رساند تا ما بتوانیم با مدیرهای بالادستی راجع به ادامه کار راحت مذاکره کنیم.

تسنیم: آیا فضای باز از کار سالنی نتیجه بهتری می‌دهد؟

زحمتکش: هر کدام ویژگی‌های خودش را دارد. می‌خواهم این کار را در سالن هم اجرا کنم.

تسنیم: تعداد تماشاچیانی که نمایش را می‌بینند آیا در فضای باز بیشتر نیست؟

زحمتکش: بله همین طور است؛ ولی در بعضی مکانهایی که اجرا داشتیم، به خاطر گرمای هوا و اجبار ما در اجرا در سالن، آن گونه که شاید مورد نظر شماست حضور زیاد تماشاچیان اتفاق نیفتاد.

تسنیم: ولی طراحی برای فضای باز بود، درست است؟ چون در بخش محیطی می‌خواستید شرکت کنید.

زحمتکش: بله، به خاطر پرتابل بودن وسایل از دکور تا سیستمهای صوتیمان، در همه جا امکان اجرا داریم و برای همین هم ما در بخش محیطی شرکت کردیم.

================================

مصاحبه از فواد وکیلی و احسان زیورعالم

انتهای پیام/