حافظه و یادگیری

به نظر می رسد انسان هر چه دارد منظور پیشرفت‌ها، از برکت وجود حافظه دارد. در واقع اگر حافظه نبود شواهدی هم برای وجود یادگیری در دسترس نبود. گفته شده اگر حافظه نبود انسان مجبور بود هر لحظه و هر روز روشن کردن آتش را یاد بگیرد. در نتیجه حافظه و یادگیری از هم جدایی ناپذیرند. هیلگارد[۱] روانشناس آمریکایی در یک تعریف جامع یادگیری را اینگونه تعریف می‌کند:

یادگیری یعنی : تغییر نسبتا پایدار در رفتار که بر اثر تجربه در توانایی‌های بالقوه فرد بوجود می‌آید .

پس یادگیری تغییر است و اگر در جریان آموزش فعالیتی را انجام بدهیم که آن فعالیت منجر به تغییر نشود نمی‌توانیم آن را یادگیری بگوییم. یادگیری تغییر در طرز تفکر مهارت‌های ذهنی و جسمانی است ( قورچیان، ۱۳۷۹ به نقل از محبی،۱۳۸۴). اگر حافظه وجود نداشته باشد یعنی نتوانیم اطلاعات را نگهداری (بایگانی) کنیم و به یادآوریم چیزی یاد نمی‌گیریم. اگر حافظه معیوب باشد، یادگیری انسان معیوب بوده، قابل اتکاء و استفاده نخواهد بود. یادگیری زمانی مفید است که بتوانیم از آنچه یاد گرفته‌ایم و ارتباط بین آنها در کوتاه مدت و بلند مدت استفاده سازنده‌ای کنیم. این کار زمانی میسر است که آنچه را که گرفته‌ایم بتوانیم به درستی نگهداری  کرده، به آسانی به یادآوریم و به کار گیریم (شهر آرای، ۱۳۸۴: ۸۲) . در نتیجه مبحث حافظه و یادگیری دو مبحث مهم و مرتبط با هم هستند که اگر حافظه نباشد یادگیری نیز امکان‌پذیر نخواهد بود.

منابع:

قورچیان، نادرقلی (۱۳۷۹). جزئیات روشهای تدریس. ناشر: دفتر همکاری های علمی بیم المللی وزارت آموزش و پرورش و موسسه فراشناختی اندیشه.

شهرآرای، مهرناز (۱۳۶۹). روانشناسی یادگیری کودک و نوجوان. تهران: رشد.

[۱] Hilgard