سپاه پاسدران انقلاب اسلامی چگونه تاسیس شد؟

به گزارش خبرنگار تاریخ خبرگزاری فارس، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، سازمان‌های سیاسی ـ نظامی (مجاهدین خلق، چریک‌های فدایی، سازمان پیکار و..) به دنبال انحلال ارتش و جایگزینی ارتش خلقی بودند و انقلابیون هم به علت خطر ضد انقلابیون در پی تشکیل سپاه برآمدند.

همه انقلابیون با تشکیل نیروی نظامی با عنوان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی موافق بودند و هر گروه دست به کار شدند تا اینکه چهار گروه چهار نهاد را تأسیس کردند که در نهایت با کش و قوس تبدیل به یک نهاد انقلابی به عنوان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شد.

نخستین گروه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی توسط دولت موقت تشکیل شد دولت موقت معتقد بود به دلیل فروپاشی قوای انتظامی و نظامی، فاقد ابزار لازم برای اعمال حاکمیت بر کشور است، از این رو در صدد برآمد تا یک نیروی مسلح در چارچوب نظریه گارد ملی و تحت نظر خود به وجود آورد. به همین منظور در روزهای پس از ۲۲ بهمن ۵۷ به درخواست مهندس بازرگان و با واسطه گری سید احمد خمینی، شیخ حسن لاهوتی حکمی از امام برای تشکیل این نیرو دریافت کرد. 

دولت موقت دکتر ابراهیم یزدی را به عنوان معاون نخست وزیر در امور انقلاب معرفی کرد تا با شیخ حسن لاهوتی همکاری کند. 

ابراهیم یزدی 

این دو با جلب همکاری عده‌ای از اعضای اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان ایرانی در آمریکا و کانادا که از گذشته با ابراهیم یزدی مرتبط بودند، این گروه ساختمان در خیابان پاسداران را مقر خود قرار دادند و در مراکزی چون هنگ نوجوان، دانشگاه امام حسین (ع) فعلی و پادگان سعدآباد به جذب و آموزش داوطلبان پرداختند. همکاری افرادی با طیف‌های بسیار متفاوت فکری چون محمد غرضی، هاشم صباغیان، محسن رفیق‌دوست، محسن سازگارا، محمد ابراهیم سنجقی، جلیل ضرابی، غلامعلی افروز، علی محمد بشارتی و حسن عابدی جعفری با این گروه قابل توجه است.

شیخ حسن لاهوتی

اما جدای از تشکیلات زیر نظر دولت موقت گروه‌های دیگر انقلابی و وفادار به انقلاب اسلامی نیز برای تشکیل نظامی دست به کار شدند و تشکیلات جداگانه‌ای را در پادگان جمشیدیه ایجاد کردند. زندانیان سیاسی رژیم گذشته، بخش اصلی این گروه را تشکیل می‌دادند. آن‌ها نیز تشکیلات خود را سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نامیدند. جواد منصوری، عباس آقازمانی (ابوشریف)، عباس دوزدوزانی و ابراهیم حاج محمدزاده از مؤسسین این تشکیلات بودند. آیت الله موسوی اردبیلی رابط این گروه با شورای انقلاب بود.

 عباس آقازمانی (ابوشریف)

تشکیلات نظامی سوم مربوط به سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی بود. سازمان مجاهدین انقلاب که در روزهای منتهی به پیروزی انقلاب پایه ریزی شده بود، در مقایسه با دیگر گروه‌ها، بیشترین سابقه تشکیلاتی را داشت. 

گروه‌های تشکیل دهنده این سازمان قبل از پیروزی انقلاب در قالب سازمان مخفی مرسوم کار می‌کردند. این سازمان با راهنمایی‌های شهید آیت‌الله مطهری به وجود آمد. سازمان مجاهدین انقلاب یک تشکل سیاسی ـ نظامی بود که بخش نظامی‌اش به صورت مستقل با حور محسن رضایی، محمدباقرذوالقدر، حسن واعظی، مرتضی الویری، شهید محمد بروجردی و رحیم صفوی که در لبنان آموزش چریکی دیده بودند، به داوطلبان گزینش شده آموزش نظامی می‌داد.

شهید محمد بروجردی

اما گروه چهارم به رهبری شهید محمد منتظری بود ایده اولیه تشکیل چنین نیروی با عنوان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از سوی شهید منتظری ارائه شده بود. محمد منتظری برخی از کماندوهای فلسطینی را به ایران آورد و در کنار برخی افسران ارتش مانند شهید یوسف کلاهدوز، شهید موسی نامجو و کتیرایی را نیز برای آموزش نیروها به کار گرفت.  

شهید محمد منتظری

چهار گروه مستقل و مسلح باهدفی یکسان حراست از انقلاب اسلامی و با روشی تقریباً یکسان به وجود آمدند هر یک از گروه‌ها در پی پاسداری از انقلاب بودند. اما طبیعتاً ازلحاظ تشکیلاتی و تعیین برنامه اختلافاتی داشته‌اند از این رو ضرورت ادغام تشکل‌های مسلح بیش از بیش احساس می‌شد. این ضرورت در شوارای انقلاب مطرح شد و شوار اکبرهاشمی رفسنجانی را مأمور هماهنگی و یکپارچه سازی این گروه‌ها کرد در نهایت منجر به تأسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شد. 

انتهای پیام/