علائم و پیشگیری از دردهای خانگی کلیه
سپیده مظاهری /دبیر سرویس پزشکی سلامت ۲۷ خرداد ۰۳ 8۰53
ممکن است درد یا ناراحتی کلیوی را به عنوان یک درد کسل کننده و یک طرفه در قسمت فوقانی شکم، پهلو یا پشت خود احساس کنید. اما درد در این نواحی اغلب به کلیه های شما ارتباطی ندارد. کلیه های شما در پشت شکم و زیر دنده های تحتانی شما و در دو طرف ستون فقرات شما قرار دارد. مردم اغلب از میزان بلندی کلیه های خود شگفت زده می شوند. بیشتر شرایطی که باعث درد کلیه می شوند تنها روی یک کلیه تاثیر می گذارند. درد کلیه اغلب با تب و علائم ادراری همراه است.
علل احتمالی درد کلیه عبارتند از:
• خونریزی در کلیه ( هموراژ )
خونریزی خود به خودی کلیه یک امر غیرمعمول اما بالقوه جدی است که به عنوان خونریزی فعال، در غیاب ضد انعقاد یا تحریک تروما در کلیه تعریف می شود.
علائم:
درد و تورم شکمی، درد شدید پهلو و کمر، خون در ادرار، خواب آلودگی، کاهش هوشیاری، از جمله کما، کاهش خروجی ادرار یا ناتوانی در ادرار کردن، تب، افزایش ضربان قلب، تهوع، استفراغ.
• لخته شدن خون در وریدهای کلیوی ( ترومبوز ورید رنال )
ترومبوز ورید رنال در اثر تشکیل لخته یا ترومبوز در سیاهرگ ( ورید ) کلیوی پدید میآید که مانع از خروج خون از سیاهرگ کلیوی به میزان لازم میشود.
علائم
لخته خون در ریه، ادرار خونین، کاهش خروجی ادرار، درد خفیف یا کمردرد.
• هیدرونفروزیس:
هیدرونفروز تورم یک یا هر دو کلیه است. تورم کلیه زمانی اتفاق می افتد که ادرار نتواند از کلیه تخلیه شود. این امر می تواند از انسداد لوله هایی که ادرار را از کلیه ها تخلیه می کنند یا از یک نقص آناتومیکی که اجازه نمی دهد ادرار به درستی تخلیه شود، رخ دهد. هیدرونفروز می تواند در هر سنی اتفاق بیفتد. هیدرونفروز در کودکان ممکن است در دوران نوزادی یا گاهی در طول سونوگرافی پیش از تولد نوزاد تشخیص داده شود.
هیدرونفروز همیشه باعث بروز علائم نمی شود. هنگام بروز آن ها، علائم و نشانه های هیدرونفروز ممکن است شامل موارد زیر باشد: درد در پهلو و پشت که ممکن است به قسمت تحتانی شکم یا کشاله ران برود، مشکلات ادراری مانند درد با ادرار کردن یا احساس نیاز فوری یا مکرر به ادرار کردن، تهوع و استفراغ، تب، عدم رشد در نوزادان.
• سرطان کلیه یا تومور کلیه
هر وقت سلولها در جایی از بدن، بدون کنترل تکثیر میشوند، آن قسمت از بدن دچار سرطان شده است. سرطان کلیه سرطانی است که در کلیه ها آغاز می شود.
علائم
سرطان کلیه معمولا در مراحل اولیه خود علامت یا نشانه ای ندارد. به مرور زمان، علائم و نشانه ها ممکن است بروز کنند، از جمله:
خون در ادرار شما که ممکن است به رنگ صورتی، قرمز یا سیاه باشد، درد در پشت یا پهلو که از بین نمی رود، از دست دادن اشتها، کاهش وزن توضیح داده نشده، خستگی، تب
• کیست کلیه
کیست های کلیه کیسه های گرد مایعی هستند که بر روی سطح یا در کلیه ها تشکیل می شوند. کیست کلیه می تواند با اختلالاتی همراه باشد که ممکن است عملکرد کلیه را مختل کند. اما بیشتر اوقات، کیست های کلیوی نوعی به نام کیست های ساده کلیه هستند. کیست های ساده کلیه سرطان نیستند و به ندرت مشکل ایجاد می کنند.
علائم
کیست های ساده کلیه معمولا علائمی ایجاد نمی کنند، اما اگر کیست ساده کلیه به اندازه کافی بزرگ شود، علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
درد کمر یا پهلو، تب، درد بالا معده
• عفونت کلیه ( پیلونفریت )
عفونت کلیه نوعی عفونت دستگاه ادراری است. عفونت کلیه ممکن است از لوله ای آغاز شود که ادرار (اوره) را از بدن یا در مثانه حمل می کند. عفونت می تواند به یک یا هر دو کلیه منتقل شود. باکتری هایی به نام ای کولای ( E-coli ) اغلب عامل این بیماری هستند. باکتری ها یا ویروس های دیگر نیز می توانند باعث عفونت کلیه شوند. این عفونت نادر است، اما عفونت می تواند از طریق پوست شما نیز وارد شود، راه خود را به خون شما باز کند و به کلیه شما برسد.
علائم
علائم عفونت کلیه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
تب، لرز، احساس سوزش یا درد هنگام ادرار کردن، نیاز به ادرار کردن مکرر، میل شدید و پایدار به ادرار کردن، درد کمر، پهلو یا کشاله ران، تهوع و استفراغ، خون در ادرار، هوایی که بوی بد می دهد یا ابری است، درد شکم
• سنگ کلیه
سنگ کلیه (که به آن سنگ کلیه، نفرولیتیازیس یا اورولیتیازیس می گویند) رسوب های سختی هستند که از مواد معدنی و املاح تشکیل شده اند و درون کلیه ها شکل می گیرند.
بیشتر سنگ های کلیه، سنگ های کلسیمی هستند که معمولا به شکل اگزالات کلسیم هستند. اگزالات ماده ای است که روزانه توسط کبد شما ساخته می شود یا از رژیم غذایی شما جذب می شود. میوه ها و سبزیجات خاص و همچنین آجیل و شکلات، میزان اگزالات بالایی دارند. عوامل رژیمی، دوز بالای ویتامین D، جراحی بای پس روده ای و چندین اختلال متابولیک می توانند غلظت کلسیم یا اگزالات را در ادرار افزایش دهند. سنگ های کلسیم همچنین ممکن است به شکل فسفات کلسیم رخ دهند. این نوع سنگ در شرایط متابولیکی شایع تر است، مانند اسیدوز لوله ای کلیوی. همچنین ممکن است با داروهای خاصی که برای درمان میگرن یا تشنج استفاده می شود، مانند توپیرامات در ارتباط باشد.
سنگ های استروویت: سنگ های استروویت در پاسخ به عفونت دستگاه ادراری تشکیل می شوند. این سنگ ها می توانند به سرعت رشد کنند و بسیار بزرگ شوند، گاهی اوقات با علائم کم یا هشدار کم.
سنگ های اسید اوریک: سنگ های اسید اوریک می توانند در افرادی که به دلیل اسهال مزمن یا سو جذب مایعات زیادی از دست می دهند، کسانی که رژیم غذایی پرپروتئین می خورند، و افراد مبتلا به دیابت یا سندرم متابولیک تشکیل شوند. برخی عوامل ژنتیکی نیز ممکن است خطر ابتلا به سنگ های اسید اوریک را افزایش دهند.
سنگ های سیستین: این سنگ ها در افراد مبتلا به یک اختلال ارثی به نام سیستینوری شکل می گیرند که باعث می شود کلیه ها مقدار زیادی از یک اسید آمینه خاص را دفع کنند.
علائم
سنگ کلیه معمولا تا زمانی که درون کلیه حرکت نکند یا به یکی از مجاری ادراری منتقل نشود، علائمی ایجاد نخواهد کرد. مجاری ادراری لوله هایی هستند که کلیه ها و مثانه را به هم متصل می کنند. اگر سنگ کلیه در مجاری ادراری جا خوش کند، ممکن است جریان ادرار را مسدود کند و باعث تورم کلیه و مجاری ادراری شود که می تواند بسیار دردناک باشد.
در این مرحله ممکن است این علائم را تجربه کنید:
درد شدید و شدید در پهلو و پشت، زیر دنده ها، درد که به قسمت تحتانی شکم و کشاله ران می تابد، درد ناشی از امواج و نوسان در شدت، درد یا احساس سوزش هنگام ادرار کردن، سنگ کلیه تنها زمانی ایجاد درد می کند که از کلیه خارج شود.
• بیماری کلیوی پلی کیستیک
بیماری کلیوی پلی کیستیک یک اختلال ارثی است که در آن خوشه هایی از کیست ها در درجه اول در کلیه های شما رشد می کنند و باعث بزرگ شدن و از دست دادن عملکرد کلیه ها در طول زمان می شوند. کیست ها کیسه های گرد غیر نسوز حاوی مایع هستند. اندازه کیست ها متفاوت است و می توانند بسیار بزرگ شوند. داشتن کیست های زیاد یا کیست های بزرگ می تواند به کلیه های شما آسیب برساند.
علائم
علائم بیماری کلیوی پلی کیستیک می تواند شامل موارد زیر باشد:
فشار خون بالا، درد کمر یا پهلو، خون در ادرار، احساس پری در شکم، افزایش اندازه شکم به دلیل بزرگ شدن کلیه ها، سردرد، سنگ کلیه، نارسایی کلیه، عفونت های دستگاه ادراری یا کلیه
سبک زندگی و درمان های خانگی
برای کمک به احساس بهتر بهبود در مقابل درد های کلیه:
۱. حرارت را اعمال کنید: یک پد حرارتی روی شکم، پشت یا پهلو قرار دهید تا درد تسکین یابد.
۲. از داروهای مسکن استفاده کنید
۳. برای تب یا ناراحتی، از داروهای ضددرد مانند استامینوفن استفاده کنید.
۴. اگر بیماری مزمن کلیوی دارید، بهتر است از مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن اجتناب یا آن را محدود کنید.
۵. هیدراته بمانید: نوشیدن مایعات به تخلیه باکتری های دستگاه ادراری شما کمک می کند. تا زمانی که عفونت شما برطرف نشده است از قهوه و نوشیدنی های حاوی الکل اجتناب کنید. این مایعات می توانند احساس نیاز به ادرار کردن را بدتر کنند. نوشیدن مواد محرک در طول عفونت، اثربخشی فرآیند طبیعی ترمیم بدن را کاهش می دهد و ممکن است کم آبی بدن را افزایش دهد.
۶. نوشیدنی جعفری بنوشید: جعفری یک دیورتیک است که به افزایش دفعات و مقدار ادراری که دفع می کنید کمک می کند. این کار به از بین بردن هر گونه تجمع باکتریایی در دستگاه ادراری و مبارزه با عفونت کمک می کند. اگر آب جعفری روی آن بیش از حد غلیظ به نظر می رسد، سعی کنید آن را با آب قره قاط به صافی ها اضافه کنید تا طعم آن پنهان شود.
۷. از عصبانیت پرهیز کنید
۸. جذب سیب خود را افزایش دهید اسیدیته سیب می تواند به کلیه های شما در حفظ اسید در ادرار کمک کند که احتمال گسترش عفونت باکتریایی را کاهش خواهد داد. سیب در مبارزه با التهاب نیز عالی است و می تواند به تسکین درد کمک کند.
۹. چای سبز بنوشید؛ برخی مطالعات نشان می دهند که چای سبز می تواند اثرات ضدباکتریایی بر باکتری هایی که باعث UTI ها می شوند ( UTI یا عفونت های ادراری عفونت های شایعی هستند که زمانی اتفاق می افتند که باکتری ها، اغلب از پوست یا رکتوم، وارد مجرای ادراری می شوند و دستگاه ادراری را آلوده می کنند. )، داشته باشد. برای تجربه این اثر، مقدار زیادی چای سبز بنوشید یا عصاره غلیظ تر چای سبز را انتخاب کنید.
۱۰. اجرای یک حمام گرم با نمک اپسوم، نمک اپسوم به عنوان یک عامل سم زدایی عمل می کند و به بدن شما در آرامش کامل کمک می کند (نمک اپسوم یا منیزیم سولفات، نوعی نمک است که متشکل از گوگرد و منیزیم است ) . این یک درمان طولانی مدت نیست، اما حمام گرم با نمک اپسوم به بدن شما کمک می کند تا استراحت کند و ناراحتی کلیوی شما را در حین خیس شدن کاهش دهد.