فراز و فرود خاندان شیرازی + تصاویر

خبرگزاری فارس ـ تاریخ: در این گزارش تصویری، سخن از پدیده‌‍ای است که در سایه غفلت یا تغافل دلسوزان مکتب تشیع، به مرور رشد داشته و بیم آن می‌رود که به مکانت مرجعیت و یکپارچه گی جهان اسلام، آسیبهایی جدی وارد آورد. امید آنست که در پی این زنهار، توجه بخش بیشتری از تاریخ‌پژوهان بدین مهم جلب گردد.

ماجرا از این قرار بود که آیت‌الله حاج سید میرزا مهدی شیرازی از مراجع تقلید مقیم شهر کربلا، در بهمن ماه ۱۳۳۹ بدرود حیات گفت. پس از درگذشت وی، فرزندش آیت‌الله سید محمد شیرازی ــ که در سنین جوانی بود ــ مدعی اجتهاد و مرجعیت گشت و موفق شد که برخی مریدان پدر را به سوی خویش جذب نماید.

اجتهاد وی از سوی مراجع نامدار نجف و کربلا مورد تخطئه قرار گرفت، با این همه وی با اتکاء به برخی پیروان خویش، به فعالیتهای خود در عراق، کویت و ایران تداوم بخشید و پس از مرگ وی نیز، در ابعادی به ظاهر گسترده‌تر ادامه یافت.

امروزه به جرئت می توان مدعی شد که رهاورد مرجعیت خاندان شیرازی در طول۵۶ سال اخیر، موروثی کردن مرجعیت در تبار خویش، ایجاد حقد و کینه در اهل سنت نسبت به تشیع به دلیل افراط در حمله به معتقدات آنان و از همه عجیب‌تر، قدرت عجیب در سازش با کانونهای قدرت جهانی است که شمه‌ای از آن پس از حمله آمریکا به عراق نمایان گشت. آنان با سازش با مقامات آمریکا و برخی دست‌نشاندگان آنان در عراق، به سرعت به کربلا بازگشتند و بسیاری از مراکز و کانونهای مذهبی این شهر را در دست گرفتند.

مجموعه تصاویری که هم اینک پیش روی شماست، شمه‌ای از زمانه و کارنامه این فرقه را نشان می دهد. امید آنکه مورد عنایت و استفاده اهل تحقیق قرار گیرد.

آیت‌الله العظمی میرزا حسن شیرازی صاحب فتوای معروف تحریم تنباکو. فرقه شیرازی تبار خود را به ایشان منتسب می‌کنند، در حالی که نسب آنان به مرحوم میرزا حبیب‌الله شیرازی برادرِ میرزا می‌رسد

آیت‌الله حاج سید میرزا مهدی شیرازی از مراجع تقلید مقیم کربلا و پدر آیت‌الله سید محمد شیرازی. مرجعیت وی به لحاظ گستره، تقریبا در شهر کربلا محصور ماند و چندان توسعه نیافت.

 آیت‌الله حاج سید میرزا مهدی شیرازی در کنار آیت‌الله العظمی حاج آقا حسین طباطبایی قمی هنگام سفر ایشان به ایران پس از شهریور۱۳۲۰

نمایی از مراسم ترحیم آیت‌الله حاج سید میرزا مهدی شیرازی در بهمن ۱۳۳۹ در کربلا. در تصویر آقایان: سید محمد شیرازی، سید حسن شیرازی، سید صادق شیرازی، سید کاظم قزوینی و سید محمد کاظم مدرسی دیده می شوند

آیت‌الله سید محمد شیرازی پس از درگذشت پدر و دردوران جوانی، مدعی اجتهاد و مرجعیت گشت. این امر اعجاب و سؤال بسیاری از ناظران را برانگیخت!

پس از اعلام مرجعیت آیت‌الله سید محمد شیرازی، آیت‌الله سید یوسف خراسانی از علمای طراز اول کربلا اعلام کرد که: او قطعا مجتهد نیست!طیف شیرازی در کربلا درپی این اظهار نظر، به ایشان نسبت «جنون» داد!

 پس از اعلام مرجعیت آیت‌الله سید محمد شیرازی، آیت‌الله العظمی سید محمود شاهرودی از مراجع نجف اعلام کرد که: اجتهاد وی نزد ما با دلایل شرعی ثابت نشده است. طیف شیرازی در کربلا در پی این اظهار نظر، به ایشان نسبت «فراموشی» داد!

پس از اعلام مرجعیت آیت‌الله سید محمد شیرازی، آیت‌الله العظمی سید ابوالقاسم خویی از مراجع نجف و به دفعات اعلام کرد که به اجتهاد وی اعتقاد ندارد. طیف شیرازی در کربلا در پی این اظهار نظر، به ایشان نسبت «عدم سیادت» داد!

شهید آیت‌الله العظمی سید محمدباقر صدر پس از توهین‌های طیف شیرازی به مراجع و علمای بزرگ نجف و کربلا، در نامه‌ای به شیخ علی کورانی نوشت:«شیرازی‌ها اعصاب خود را از دست داده اند… کسی از علمای نجف از هتک آنها سالم نماند،خصوصا آقای حکیم و آقای خویی!».

آبان ۱۳۴۴. استفبال آیت‌الله سید محمد شیرازی از امام خمینی در کربلا. بسیاری بر این باورند که وی با این استقبال، در صدد ترمیم جایگاه اجتماعی خویش بود

آبان ۱۳۴۴.استقبال آیت‌الله سید محمد شیرازی از امام خمینی در کربلا. در تصویر شهید آیت‌الله سید مصطفی خمینی و حجت‌الاسلام سید محمود مرعشی نجفی دیده می‌شوند

در بدو ورود امام خمینی به عراق،سید مجتبی شیرازی برادر کوچکتر آیت‌الله سید محمد شیرازی،شعری تحت عنوان «الخمینی العظیم» سرود که در فضای فرهنگی وسیاسی آن دوره، بازتاب زیادی داشت 

دیدار آیت‌الله سید محمد شیرازی با آیت‌الله العظمی سید محسن حکیم. پس از درگذشت آیت‌الله حکیم، عده‌ای از روحانیون کربلا، مردم را به تقلید از آقای شیرازی ارجاع دادند. این عده وجاهت علمی و حوزوی چندانی نداشتند

دهه ۴۰، کربلا، آیت‌الله سید محمد شیرازی در کنار برادرانش سید صادق و سید مجتبی شیرازی

در دوران مرجعیت آقای شیرازی در کربلا، عده‌ای از اعضای حزب‌الدعوه در این شهر، با سکوت و حمایت ضمنی وی، از سوی رژیم بعث عراق اعدام شدند. بسیاری این نکته را، نقطه‌ای سؤال برانگیز در کارنامه وی قلمداد می‌کنند

در سالیان دهه ۴۰. آقای سید حسن شیرازی از سوی عوامل حزب بعث عراق دستگیر و مورد شکنجه قرار گرفت. او با وساطت امام خمینی از زندان آزاد شد و عراق را ترک کرد

 آقای سید حسن شیرازی پس از خروج از عراق، فعالیتهایی را در لبنان و سوریه آغاز کرد. به شهادت اسناد او در این دوره، با ساواک مرتبط شد و گزارشهایی را بدان ارسال داشت

آقای سید حسن شیرازی پس از آغاز فعالیت در لبنان، با امام موسی صدر دچار اختلاف شد. ساواک در این فرآیند، حامی آقای شیرازی بود. عکس وی را در کنار امام صدر، در حاشیه یکی از ضیافته‌ها نشان می دهد

به شهادت برخی اسناد، در پی بروز اختلافات سید حسن شیرازی با امام موسی صدر، امام خمینی مقلدان خویش را از پرداخت وجوه شرعیه به شیرازی منع کردند. تصویر سید حسن شیرازی را در حال اقامه جماعت در حرم حضرت زینب(س) نشان می دهد

در پی تضادهای روی داده بین آیت‌الله سید محمد شیرازی با حزب بعث عراق، وی در سالیان پایانی دهه ۴۰ ناگزیر از ترک عراق گردید. او درکشور کویت ساکن شد

برحسب پاره‌ای اسناد و شواهد، آیت‌الله سید محمد شیرازی پس از استقرار در کویت، برخلاف دوران اقامت در عراق، از هرگونه واکنش منفی نسبت به حکومت محمدرضاپهلوی در ایران امتناع ورزید. او در این دوره حتی، برخی یاران امام خمینی را نیز از ادامه مبارزات برحذر می داشت

در سال ۱۳۵۸ و متعاقبِ استقرار نظام جمهوری اسلامی، آیت‌الله سید محمد شیرازی کویت را ترک کرد و راهی قم گشت

۱۳۵۸. امام خمینی پس از سه روز از ورود آیت‌الله سید محمد شیرازی به قم، به دیدار او رفتند

۱۳۵۸. دیدارآیت‌الله سید کاظم شریعتمداری با آیت‌الله سید محمد شیرازی پس از ورود به قم

۱۳۵۸. دیدارحسن شریعتمداری فرزند آیت‌الله سید کاظم شریعتمداری با آیت‌الله سید محمد شیرازی پس از ورود به قم

انتهای پیام/