پدیده‌های عمده در آموزش

وقتی سخن از آموزش به میان می‌آید، در واقع با چهار پدیده اصلی زیر سر و کار داریم:

الف) آموختنی‌ها

ب) یادگیرنده  (متعلم)

ج) مربی با معلم (یاددهنده)

د) روش‌ها، وسایل و امکانات آموزشی – تجربی (شهر آرای، ۱۳۸۴: ۱۳).

پدیده‌های مطرح در آموزش در واقع مواردی هستند که در روانشناسی زبان نیز مطرح می‌گردند. آموختنی‌ها با شیوه‌های گوناگون آموزشی از طریق گوینده (معلم) به رشته آوا در آورده می‌شوند. برای ارائه مطالب فعل و انفعالات ذهنی در مغز معلم صورت می‌گیرد و یادگیرنده زبان‌آموز با فعل و انفعالات ذهنی خاصی مطلب عنوان شده توسط مربی را را درک می‌نماید و آن را در ذهن خود معنا می‌سازد. در یادگیری و آموزش زبان، ذهن و زبان ۲ عنصر مهمی هستند که توام با هم حرکت می کنند (ضیا حسینی،۸۸).

آموزش واکنش شیمیایی نیست بلکه بیشتر شبیه کشیدن تصویر و یا ساختن یک قطعه موسیقی است یا مانند کاشتن نهالی در باغ و یا نوشتن نامه‌ی دوستانه است. آموزش با قلب انسان‌ها سروکار دارد و باید دریابید که این کار را با فرمول نمی‌توان انجام داد (رسولی ۱۳۹۱ :۱۱). آموختنی به موضوعات یا مطالبی گفته می‌شود که می‌خواهیم یاد گرفته شود. برای رسیدن به نتیجه ی مطلوب در آموزش داشتن علاقه و انگیزه برای یادگیری از سوی کودک لازم و ضروری می‌باشد. توجه کودک به آموختنی‌ها نیز از دیگر نکات مهم در رسیدن به نتیجه قابل قبول است. داشتن امکانات روحی و روانی برای یادگیری ضروری هستند در ضمن برخورد مربی نیز در  آموزش مهم و اساسی تلقی می‌شود. کودک زبان‌آموز معلمی که دارای ظاهری پسندیده چهره‌ای خندان گفتاری شیرین و شخصیتی با محبت باشد را بیشتر دوست می‌دارد و از آموزش‌های او بیشتر استفاده می‌کند. در کل اینکه برخورد مربی باید با سن یادگیرنده متناسب باشد و در آموزش روشی مناسب را اتخاذ نماید. زمینه‌های ثمربخش یادگیری یک ویژگی برجسته دارد که عبارت است از وجود اخلاق دلسوزانه‌ای که بر تعاملات معلم شاگرد و شاگرد شاگرد تسریع داشته باشد و محیطی حمایت‌آمیز و مفرح در کلاس ایجاد کند (محبی، ۱۳۸۴ : ۲۴ ). درانتها استفاده از روش‌های مختلف در آموزش سبب جذب کودک زبان‌آموز می‌شود و یادگیری را افزایش می‌دهد. روش‌ها باید بر اساس توانایی‌های یادگیرنده‌ها انتخاب شود. برای توفیق در این امر مربی باید استعدادها، تواناییها، نیازها، علایق، محدودیت‌ها و …. یادگیرندگان را بررسی و سپس روش کار خود را تعیین کند.

منابع:

ضیا حسینی، محمد (۱۳۸۸). مبانی زبانشناسی. تهران: رهنما.

رسولی، یوسف (۱۳۹۱). روش‌های فعال تدریس. تبریز: انتشارات آلتین.

شهرآرای، مهرناز (۱۳۶۹). روانشناسی یادگیری کودک و نوجوان. تهران: رشد.

محبی، عظیم (۱۳۸۴). یاددهی و یادگیری با رویکرد فعال. تهران: ناشر عابد.