باید تمرکز بر موضوع کاهش بحران جمعیت در اولویت همگانی قرارگیرد
دبیر حوزه ایثار وشهادت و جمعیت و خانوده محمد رضا جوانی ۲۵ اسفند ۰۱ 3۰41
سعید جوانی گفت: موضوع جمعیت اکنون پس از ابلاغ مقام معظم رهبری آن به کارگروه اجرایی سیاستهای جمعیتی مصوب ۱۸/۰۱/۱۳۹۳ در خصوص پویایی و بالندگی و همچنین جوانی جمعیت کشور و بنابراین توصیه من به گروههای سازندگی و جهادی این است که روی این موضوع تمرکز کنند.
چندی پیش بود که حجتالاسلام سیدابراهیم رئیسی رئیسجمهور به معاون اول خود مأموریت داد در قالب کارگروهی با حضور پیشکسوتان جهاد سازندگی و محرومیتزدایی در کشور و بسیج سازندگی سازوکار و ساختارهای احیای مأموریتهای جهاد سازندگی با محوریت مطالبه رهبری در خصوص تهدید امنیتی کاهش جمعیت کشور را در ۳۰ روز بررسی و تدوین کند.
رئیسجمهور ایران عنوان کرد، ضرورت دارد جریانی با روحیه جهادی برای ایجاد سازندگی و آبادانی در روستاها با هدف فعال کردن اقتصاد روستا ایجاد شود تا با دغدغهمندی به حل و فصل بنیادین مشکلات محرومان و روستائیان اقدام کند.
رئیسی در جلسه ویژه با فعالان و پیشکسوتان محرومیتزدایی و گروههای جهادی درباره احیای مأموریتهای تشکلات جهادی و در راس آن قرارگاه جهادی فدک با بیش از سه دهه سابقه درخشان در حوزه حمایت از ازدواج جوانان و مسئله ازدیاد جمعیت کشور با اشاره به تاریخچه راهاندازی گروههای غیرسازمانی جهادی و نیز برکات فراوان این جریان انقلابی اظهار کرد: حرکت جهادی در کشور با وجود سند راهبردی جمعیت اعلام شده به وزارتخانهها که مشروعیت آن توسط مقام معظم رهبری تعیین شده به حد انتظارات نرسیده است و پیشرفتهای این حوزه بهدلیل وجود روحیه انقلابی بین جوانان و حمایتها و تشویقهای رهبری بوده که تاکنون تعطیل نشد و همواره در شکلهای مردمی، بسیجی و خودجوش ادامه داشته است.
در این جلسه گزارشی از وضعیت روستاها، مسائل اجتماعی و هویت روستایی و نیز برخی مشکلات زیرساختی بهویژه در حوزه آب شرب و مسکن روستایی ارائه شد.
به همین بهانه با سعید جوانی، سردار بیادعا در هشت سال دفاع مقدس و فرمانده قرارگاه جهادی فدک درخصوص موضوع فعالیتهای جهادی و نیز دغدغه چند سال اخیر مقام معظم رهبری درخصوص کاهش جمعیت، موضوع موالید و ازدواج جوانان گفتوگو کردهایم که مشروح آن را میخوانید.
سؤال: جنابعالی بهعنوان فرمانده قرارگاه جهادی فدک و کارشناس امور جمعیت مدعی اقدامات جهادی در زمینههای مختلف هستید، لطفاً این فعالیتها را تشریح کنید.
جوانی: طبق منویات مقام معظم رهبری و رئیسجمهور باید گروههای غیرسازمانی جلو بیایند، گروههای جهادی هم غیرسازمانی محسوب میشوند و در رأس همه آنها قرارگاه جهادی فدک هم در قالب تشکل جهادی و بینالمللی که در کشورهای مختلف مانند اتریش، امارات، ترکیه و … فعالیت داشته تهدیدات امنیتی کاهش جمعیت را همواره دغدغه خود قرار داده است. این قرارگاه به حرمت حضرت فاطمه(س) نامگذاری شده و کارگروههایی را تشکیل داده است مانند کارگروه دامپزشکی، اشتغال، فرهنگی، مستندسازی و تولید فیلم، بهداشت و درمان، عمران و … که میتواند کارهای بزرگ را هم در دست بگیرد.
از سال ۱۳۷۶ به بعد یک مؤسسه فرهنگی هنری غیرسازمانی را زیر نظر وزیر وقت ارشاد به نام عشق همت ایجاد کردیم. عامل ایجاد و راهاندازی قرارگاه جهادی فدک مرحوم مغفور زنده یاد سرلشکر بسیجی رئیس سابق ستاد فرماندهی کل قوا سیدحسن فیروزآبادی بود که بعدها خود این حقیر مسئولیت قرارگاه را برعهده گرفتم. مرحوم فیروزآبادی تا آخرین روز قبل از فوت هم همیشه بر موضوع جمعیت تأکید داشت.
در حقیقت قرارگاه جهادی فدک عامل بهوجود آمدن و پدیدارشدن گروههای جهادی در سطح کشور و بعد از آن در سطح جهانی در این ۳۰ سال فعالیتش بوده است و تنها قرارگاه جهادی بوده که از دهه هفتاد گزارش روزانه از فعالیتهای فرهنگی، محرومیتزدایی از روستاها، امنیت جامعه و مهمتر از همه ازدیاد جمعیت بهصورت شفاف ارائه کرده است.
یکی از دیدگاههای قرارگاه جهادی فدک کادرسازی و ساختارسازی گروههای جهادی بوده است، در بین این گروههای جهادی، گروه جهادی شهید شاهی سرآمد بود که فرمانده آن ملقب به حاجاحسان، درباره مسائل آسیبهای اجتماعی، جمعیت و حتی سیلزندگان خوزستان و … کمک شایانی کرد. «ماسک اِلنا» هم توسط گروههای جهادی زیر نظر قرارگاه فدک تولید شده که بین اقشار آسیبپذیر جامعه توزیع شده است.
همچنین قرارگاه جهادی فدک در خصوص گفتمانسازی بین سه قوا در راستای حفظ جمعیت روستاها و محرومیتزدایی از آنها پیشقدم بوده و فعالیتهای خوبی در این حوزه داشته است.
ما در قرارگاه جهادی فدک بیش از هزار نشست جمعیتی در ایران و در واحدهای دانشگاهها و سمینارهای مختلف در حدود هزار شهر کشور و همچنین خارج از کشور داشتهایم.
سؤال: لطفاً در خصوص اقدامات جهادی مؤسسه عشق همت توضیح دهید.
جوانی: ۲۰ همایش تهیه جهیزیه نوعروسان و اقلام و ماسک داشتهایم و در کنار آن از حمایتهای انجمنهای نابینایان و ناشنوایان و کوتاهقامتان هم در ترویج روحیه جهادی استفاده کردیم. یکی از بزرگترین و تأثیرگذارترین فعالیتهای هنری ما در ایران راهاندازی نمایشگاه عکاسی پرتره با حمایت مجید رجبیمعمار مدیر خانه هنرمندان و شاهین باباپور کارگردان باسابقه و چیرهدست در حوزه نمایش بود که تمام عواید آن به مؤسسه محک واریز شد و از چهرههای هنرمندان سرشناس در خانه هنرمندان استفاده و عواید آن را به محک تقدیم کردیم و این در حالی است که متأسفانه بسیاری از مدیران و مسئولان رده بالای دولت دچار مرگ سازمانی شدهاند و پیگیر هیچکدام از موارد و مطالبات بحق مردم نیستند.
سؤال: از نظر جنابعالی نشانههای رشد و موفقیت یک انسان در جامعه چیست و به چه فاکتوری نیازمند است؟
جوانی: بهنظرم اصلیترین نشانههای یک انسان موفق و جهادی، میزان دوندگی و پویایی وی است. در چند دهه اخیر افراد زیادی داشتهایم که تنها با گفتاردرمانی به دنبال حل مشکلات جامعه بودهاند و به چشم دیدهایم که این روش و مسلک جوابگو نیست، تنها دوندگی و پویایی در قالب روحیه جهادی است که میتواند درنهایت منجر به حل مشکلات شود.
سؤال: در فعالیتهای کارگروههای شما معضل حیوانآزاری که اخیراً بسیار شایع شده است مورد توجه قرار گرفته شده، لطفاً در این خصوص توضیح بفرمایید.
جوانی: همه ائمه و معصومین حیوانآزاری را مردود دانستهاند و روایات و احادیث زیادی داریم که به این عمل زشت اشاره کردهاند و باید راهکار صحیح مقابله با اینگونه اقدامات بررسی و اجرا شود.
در این خصوص الگوهای مذهبی همانند روحانی بزرگوار سیدمهدی طباطبایی که در شبکههای اجتمایی رفتار وی با حیوانات نشر یافته، هستند که میتوان با سرمشق قراردادن رفتار آن تعاریف و الگوهای رفتاری صحیح با حیوانات را به جامعه آموزش داد.
برخورد دوگانه با حیوانات هم از لحاظ شرعی و هم از لحاظ انسانی هیچگاه مورد تأیید نبوده و قرارگاه فدک در خصوص حمایت از حیوانات برنامههایی تدوین کرده است که بتوانیم این مشکل اساسی را حل کنیم.
ذکر این نکته مهم است که کشتن سگها توسط شهرداری یک عمل ناپسند بوده و به جای این کار شهرداری بودجه کشتار را باید در ایجاد مراکز مراقبت از آنها صرف کند و برخورد دوگانه با حیوانات مانند استفاده سگها در مراقبت از فضاهای عمومی و خصوصی مانند خانهها یا ویلاها، مینیابی، کشف مواد مخدر از یکسو و کشتار آنها توسط شهرداری با خوراندن سم از سوی دیگر باید حل شود. نکته اینجاست که بودجههایی برای حمایت از حیوانات درنظر گرفته شده که محل هزینهکرد آن نامعلوم بوده و هیچ متولی در این خصوص در کشور وجود ندارد.
سؤال: ارتباط شما با گروههای جهادی و سازندگی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی چیست و چه انتظاری از آنان دارید؟
جوانی: موضوع جمعیت اکنون در سپاه جزو موضوعات حساس و مهم شده است و ابلاغ مقام معظم رهبری است و حمایت و نگاه ویژه امام خامنهای و همیاری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دو پشتیبان قوی برای قرارگاه جهادی فدک در راستای اهداف و چشمانداز مسئله جمعیت و محرومیتزدایی از جامعه است.
در این خصوص برادران ارجمند احمد ذوالقدر فرمانده سپاه سیدالشهدا(ع) و مهندس دهرویه فرمانده بسیج سازندگی سیدالشهدا(ع) در استان تهران تلاشهای شایانی انجام دادهاند که جا دارد از ایشان تقدیر و تشکر کنیم، ایشان با روحیه جهادی افقهای تازهای در راستای اهداف افزایش جمعیت کشور گشوده و حتی برنامههای خود را ورای مرزها ایران در سطح بینالمللی گسترده است.
توصیه من به گروههای سازندگی سپاه این است که روی این موضوع تمرکز کنند. در این زمینه دستهای خائنی در پشت پرده به سنگاندازی و شایعهپراکنی در این موضوع قصد دارند که دغدغه رهبری در مورد جمعیت را بیاهمیت جلوه دهند. همانطور که میدانید هر انقلابی در هر کشوری از چند عنصر مهم برخوردار است، یکی از این عناصر جمعیت است و پول و دین هم عناصر دیگر هستند.
سؤال: سمینارها و برنامههای مختلفی در دانشگاههای آزاد اسلامی و همچنین دانشگاههای دولتی درخصوص موضوع مدیریت جهادی برگزار کردهاید که مقبولیت چهره کاریزمای شما به عنوان یک سردار بسیجی در بین جامعه جوان بازتاب وسیعی داشته است، آیا بهنظر شما دانشگاهها میتوانند در همافزایی نقش جهادی قرارگاه جهادی فدک مؤثر باشند؟
جوانی: شرایط حاکم بر دانشگاهها و مراکز آموزش عالی به شکلی است که برای رسیدن به اهداف مورد نظر نیازمند مدیریت جهادی در آنجا هستیم. مدیری که پشتمیزنشین است، بدون شک در چنین شرایط نمیتواند اهداف مجموعه زیر نظر خود را محقق کند و برای رسیدن یک نهاد، سازمان و اداره به موفقیت در پیشبرد اهداف از پیش تعیینشده، نیازمند حرکت و مدیریت جهادی هستیم تا از همه ظرفیتهای موجود استفاده شود و جامعه جوان تحصیلکرده با چالشهای اصلی کشور آشنا شده و در این خصوص کمک آنها بهترین نوع کمکهاست.
موردی که من در مواجهه با جمعیت جوان یافتم و یک فرهنگ ناصحیح در امر ازدواج است، این بوده که جامعه ما قالب خواستگاری از سمت پسران را میپذیرد و این در حالی است که در هیچ جای دین و شرع و اصول انسانی نیامده که پسر حتماً از دختر خواستگاری کند، خواستگاری دختر از پسر میتواند جزو اصولی باشد که روند ترویج ازدواج سالم و جلوگیری از معضل ازدواج سفید، شبهای پارتنری یا ناهنجاری های این حوزه را حل کند و گروههای جهادی نیز باید از این تغییر حمایت کنند.
سؤال: آیا این ظرفیت را در نیروی انسانی و منابع کشورمان میبینید که بهزودی به سمت عملکرد جهادی و درنهایت ترویج افزایش ازدواج و همچنین افزایش موالید پیش برویم؟
جوانی: کشور ایران در تولید گاز، نفت، فولاد و غلات و محصولات کشاورزی همواره بین کشورهای رده بالای جهان قرار دارد و دارای منابع بسیار زیادی است. همانطور که پیش از این نیز تأکید کردهام، خودباوری و تکیه به توان ملی تنها راه استفاده از سرمایههای داخلی است.
تنها موضوع این است که مردم به توصیههای رهبر معظم انقلاب گوش فرادهند و اعتماد به نفس خود را بالا ببرد و به خود و ظرفیت عظیم خود اعتماد کامل داشته باشند و مطمئن باشند با عملکرد جهادی میتوانند کشور را از نظر توان اقتصادی به موفقیت عظیم در جهان برسانند.
در زمینه کاهش جمعیت نیز بارها اشاره کردهام که واردات اجناس خارجی و محصولات تراریخته به مرور زمان روی سلامت و باروری مردم تأثیر میگذارد و موجب کاهش جمعیت کشور میشود؛ بنابراین باید تا میتوانیم بر موضوع تولید داخلی تمرکز کنیم.
محرومیتزدایی از روستاها و معیشت آنها یکی از مواردی است که موجب ترقی کشور شده و قرارگاه جهادی فدک با حضور در روستاها و آبادی ها تلاش داشته با سازوکارهایی از خروج جمعیت جوان از روستاها و کوچ آنها به شهرها جلوگیری کند که خود موجب کاهش جمعیت به علت شهرنشینی و تکفرزندی در سطح کشور میشود.
قانونمداری و شفافیت در عرصههای مختلف میتواند به پیشرفت کشور کمک کند و تمام ارکان کشور در خصوص پاسخگوبودن به مطالبه مردم باید از هم سبقت بگیرند، این شفافیت باید در لایه لایه جامعه بهویژه در بخشهایی که متولیان مذهبی ماننده امامزادهها، حسینهها و … که گاه شفافیت در خصوص حوزههای مالی ندارند، بیشتر باشد تا اعتماد جامعه به مذهب و متولیان امر مذهبی افزایش یابد.
سؤال: جنابعالی بارها به دغدغه اصلی رهبری در خصوص معضل کاهش جمعیت اشاره کردهاید، راهحل شما برای حل این معضل چیست؟
جوانی: بهنظرم تمام سازمانها، نهادها و ارگانهای مردمنهاد باید بهدنبال طراحی و اجرای طرحهای منجر به امنیت، رفاه، ارتقای سطح زندگی و امید به زندگی نزد مردم باشند.
متأسفانه نرخ باروری در کشور به کمتر از دو فرزند کاهش یافته است و ۱۴.۵ درصد زوجها در کشورمان نابارور و ۲۰.۵ درصد خانوادهها تکفرزند هستند، با این روند در حال حاضر رشد جمعیت منفی بوده و این بزرگ ترین تهدید و خطر برای انقلاب و کشور است.
مواردی مانند تغییرات فردی ازجمله رواج فردگرایی، افزایش سن ازدواج، افزایش آمار طلاق، ازدواج سفید یا شب های پاتنری، افزایش سطح تحصیلات و اشتغال زنان، تغییرات اجتماعی مانند افزایش میزان شهرنشینی، آپارتماننشینی و کوچکشدن خانهها و مشکلات اقتصادی، تحولات فرهنگی مانند رواج فرزندسالاری موجب افت نرخ رشد جمعیت کشور شده است.
سؤال: لطفاً درباره مؤسسه عشق همت بیشتر توضیح دهید؟
جوانی: این مؤسسه در سال ۱۳۸۰ تحت عنوان گروه فرهنگی فدک توسط برخی از نیروهای خدوم و بسیجی راهاندازی شد که پس از سه سال فعالیت با توجه به دغدغههای رهبری در مورد مشکلات جمعیت به نام خود را به مؤسسه عشق همت تغییر داد و بهطور مشخص پیگیر رهنمودها و منویات رهبر معظم انقلاب در امور مختلف شد.
این مؤسسه اکنون بیش از ۱۰۰ نیرو و همکار جهادی در تخصصهای مختلف دارد که در حوزههای مربوط به خود مشغول به فعالیت هستند. مهمترین مأموریت این مؤسسه نیز همانطور که اشاره کردم، پیگیری دغدغههای رهبری در زمینههای مختلف بهویژه معضل کاهش نرخ رشد جمعیت کشور است.
سؤال: دلیل اصلی معضل کاهش جمعیت از نظر شما چیست؟
جوانی: کمتوجهی دولتهای گذشته به موضوع جمعیت اصلیترین دلیل معضل کنونی جمعیتی است که با داشتن تمام امکانات هیچ یک از برنامههای چشم انداز جمعیتی را عملیاتی نکردند و در عوض موسسه جهادی فرهنگی عشق همت بدون بودجه و خودجوش در این حوزه فعالیت مفید داشته است.
مؤسسه عشق همت تمام هم و غم خود را بر حل این معضل که یکی از بزرگترین دغدغههای ملی و مردمی است، قرار داده است و بهنظرم تنها راهحل این معضل روشنگری مدیران و مسئولان نظام با کار جهادگونه است.