فرمان مشروطیت صادر شد

به گزارش خبرنگار تاریخ خبرگزاری فارس، امروز ۱۴ مرداد ۱۳۹۷ خورشیدی برابر با ۲۲ ذی القعده ۱۴۳۹ هجری و ۵ آگوست ۲۰۱۸ میلادی است و رویداد‌های تاریخی زیر به وقوع پیوست.

*صدور فرمان مشروطیت (۱۲۸۵ش)

با به سلطنت رسیدن مظفرالدین شاه، فساد در دربار و فقر و بی‌عدالتی در جامعه بیداد می‌کرد. در ابتدا کلید حرکت انقلاب مشروطه از اهانت به روحانیان شروع شد. از آن طرف، به دلیل اهانت کارگران بانک روس به قبرستان مسلمانان و اجساد مردگان، مردم به ساختمان در حال احداث بانک روس حمله کردند و آن را ویران ساختند. از سویی جنگ روس و ژاپن باعث شد قیمت قند بالا رود و به این بهانه دولت، دو تن از تجار و از مهم‌ترین بازاریان تهران را به چوب بست. بازار تعطیل شد و مردم و روحانیون جمع شدند و به مسجد آمدند و مساجد به عنوان مهم‌ترین پایگاه‌های انقلابی وارد عمل شدند.

در نهایت و پس از طی حوادث فراوان، حرکت مردم با ارشادات و رهبری روحانیت آغاز شد و برای رسیدن به خواسته‌های خویش که یکی از آنها تأسیس عدالتخانه بود،‌ ادامه مسیر دادند و در این راه،‌ تحصن علما و مردم در صحن حرم حضرت عبدالعظیم در ری و سپس مهاجرت به قم باعث عقب ‌نشینی دستگاه استبداد شد.

نهضت به شیراز و تبریز و اصفهان نیز بسط یافت و مظفرالدین شاه که از هیجان مردم به وحشت افتاده و احساس خطر کرده بود، خواهی نخواهی در ۱۴ جمادی الاخر سال ۱۳۲۴ ه.ق. به صدور فرمان مشروطیت و تأسیس مجلس شورای ملی مرکب از برگزیدگان ملت تن داد.

با اعطای مشروطیت تحصن روحانیونی که خاک ایران را ترک کرده بودند با استقبال باشکوهی به پایان رسید. هر چند در این میان، عده‌ای آگاهانه و ناآگاهانه با پناه گرفتن در سفارت انگلیس،‌ برای استمرار سلطه غرب در ایران، شرط تحقق نظام مشروطه را به کارگیری قوانین و ارزشهای غربی و آموزه‌ها و دستاوردهای رنسانس اعلام کردند و بر آن پای فشردند.

به طوری که حاضر نشدند احکام حیات‌ بخش اسلام و آموزه‌های پیامبر اسلام (ص) و ارزش‌های حکومت علوی،‌ معیار و شرط مشروطه باشد. این مبارزه در مرحله بعد منجر به ایجاد نظام مشروطه و تأسیس مجلس شورای ملی شد و به حکومت استبداد پایان داد. مجلس یکم در ۱۸ شعبان ۱۳۲۴ ه.ق. با حضور شاه در کاخ گلستان گشایش یافت و در آخرین روزهای زندگی مظفر الدین شاه (۱۴ ذیقعده ۱۳۲۴ ه.ق.) پنجاه و یک اصل قانون اساسی به امضای شاه رسید.

*شهادت دکتر«حسن آیت» نماینده مجلس شورای اسلامی (۱۳۶۰ ش)

شهید دکتر حسن آیت در سال ۱۳۱۷ شمسی در نجف آباد اصفهان دیده به جهان گشود. وی پس از اخذ دیپلم، وارد دانشگاه شد و در رشته‌‏های ادبیات و روزنامه‌‏نگاری و حقوق، مدرک کارشناسی و در علوم اجتماعی مدرک کارشناسی ارشد و سپس دکترای علوم انسانی را دریافت نمود.

دکتر آیت در آغاز نهضت اسلامی در ارتباط با چاپ و پخش اعلامیه‏‌های امام خمینی(ره) دستگیر و زندانی شد و پس از آزادی از زندان به تدریس در دانشگاه‏های کشور مشغول شد. وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی از طرف مردم اصفهان به نمایندگی مجلس خبرگان قانون اساسی و از طرف مردم تهران به نمایندگی نخستین دوره مجلس شورای اسلامی انتخاب شد و در شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی نیز عضویت یافت.

شهید دکتر حسن آیت از جمله افرادی بود که در مجلس خبرگان قانون اساسی، برای به تصویب رساندن ماده مربوط به ولایت فقیه، تلاش‌‏های موثری انجام داد و بعدها علیه بنی‏‌صدر، رییس جمهور خائن، افشاگری‌‏های زیادی کرد. این شهید والامقام سرانجام در ۱۴ مرداد ۱۳۶۰ در تهران، جلوی درب منزل، از سوی منافقان کوردل به درجه شهادت نائل آمد و در بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

*شهادت «سید حسین حسینی» رهبر شیعیان پاکستان توسط گروهک سپاه صحابه (۱۳۶۷ ش)

شهید سید حسین عارف حسینی در سال ۱۳۲۲ شمسی در دهکده‏ای در ۲۰ کیلومتری “پاراچنار” در پیشاور پاکستان متولد شد. بعد از اتمام تحصیلات ابتدایی و متوسطه در موطن خویش، به نجف اشرف عزیمت نموده و تحصیلات علوم دینی خود را آغاز کرد. او از همان آغاز جوانی، مبارزه با ستمگری‏‌های رژیم بعثی عراق را شروع کرد. سپس به حوزه علمیه قم مهاجرت کرده، ضمن مبارزه با رژیم طاغوتی ایران، دروس حوزوی را دنبال کرد. او پس از ۱۰ سال، در اثر فعالیت‌‏های سیاسی از ایران اخراج و به موطن خود مهاجرت کرد و در آن جا به تعلیم علوم دینی و الهیات پرداخت. سید عارف حسینی در سال ۱۳۵۷ ش به ریاست نهضت فقه جعفری پاکستان و بعد از مدتی به رهبری شیعیان پاکستان انتخاب شد. شهید حسینی همچنین به چهار زبان اردو، عربی، پشتو و فارسی به خوبی تسلط داشت. این روحانی مجاهد سرانجام در ۱۴ مرداد ۱۳۶۷ شمسی برابر با بیست و یکم ذی‏حجه ۱۴۰۸ قمری به دست وهابیان متعصب پاکستان در چهل و پنج سالگی به شهادت رسید و شیعیان پاکستان را در ماتم و عزا فرو برد. امام خمینی(ره) در قسمتی از پیام خود در رابطه با شهادت سید عارف حسین حسینی فرمودند: «بزرگترین فرق روحانیت و علمای متعهد با روحانی‏‌نماها در همین است که علمای مبارز اسلام، همیشه هدف تیرهای زهرآگین جهان‏خواران بوده‏‌اند».

*رأی اعتماد مجلس شورای اسلامی به نخست وزیری دکتر باهنر(۱۳۶۰ش)

به دنبال برکناری بنی صدر از مقام ریاست جمهوری و انتخاب شهید رجایی به عنوان رییس جمهور، بنا به پیشنهاد شهید رجایی، شهید دکتر محمد جواد باهنر به عنوان نخست وزیر به مجلس شورای اسلامی معرفی شد. فردای آن روز این پیشنهاد در مجلس مطرح شد و روز ۱۴ مرداد ۱۳۶۰، رأی‏ گیری برای این منظور صورت گرفت.

به این ترتیب شهید حجت الاسلام باهنر با کسب ۱۳۰ رای از مجموع ۱۶۸ رای ماخوذه، از مجلس شورای اسلامی رای اعتماد گرفت و پس از چند روز با معرفی اعضای کابینه و تایید مجلس‏ کار خود را آغاز کرد. همراهی و هماهنگی و همفکری رییس جمهور وهیئت دولت و اکثریت مجلس شورای اسلامی، امید به برقراری آرامش و حل و فصل مشکلات و توفیق در مقابله با برنامه‌‏های استکبار جهانی را در دل‌ها زنده کرد و پس از دوره‏ای یک و نیم ساله درگیری بین رییس جمهور سابق با عناصر انقلابی، چشم‌‏ها به دولت جدید و متحد شهید باهنر دوخته شد. اما کینه‏ ورزی دشمنان اسلام و انقلاب اسلامی مانع از ادامه فعالیت این دو یار انقلاب شد و در حالی که کمتر از دو هفته از آغاز به کار دولت شهید با هنر نمی‏‌گذشت بر اثر انفجار بمب در دفتر ریاست جمهوری، برادر محمد علی رجایی، رییس جمهوری و حجت الاسلام دکتر محمد جواد باهنر، نخست وزیر به همراه تعدادی از مسؤولان دیگر دولت به فیض شهادت نائل آمدند.

**رویدادهای مهم این روز در تقویم هجری ( ۲۲ ذی القعده ۱۴۳۹ )

*حمله‏ «سلطان محمودغزنوی» به سیستان و انقراض سلسله‏ ی‏ صفاریان(۳۸۹ق)

آلپتکین، یکی از سپهسالاران سامانیان ، در اواخر عمر خود، از دولت سامانی ناراضی شد و به شهر غزنین رفت و با جانشینانش در این شهر حکومتی را تشکیل داد که این حکومت غزنویان نامیده شد. آن ها از غزنین به جنگ با بت پرستان می رفتند. سلطان محمودغزنوی، بزرگترین فرمانرواهای غزنویان ، قلمرو خود را از غزنین فرا تر برد. او به سیستان لشکر کشید و بقایای صفاریان را بر انداخت.

*تولد “خواجه نظام الملک” وزیر دانشمند سلجوقی(۴۰۸ ق)

خواجه نظام الملک، دانشمند و از شخصیت‌‏های مهم سیاسی – فرهنگی قرن پنجم هجری است که در طوس به دنیا آمد. او از جمله دانشمندانی است که تاثیر بسیار زیادی بر تحولات سیاسی و فرهنگی عصر خویش گذاشت. خواجه در دربار سلسله‏ سلجوقیان به وزارت منصوب شد و در طی سی سال وزارت خود،در حل و فصل امور مملکتی تلاش بسیاری کرد و بسیاری از پیشرفت‏های ایران در زمان سلجوقیان، مدیون کاردانی و لیاقت او بود.از اقدامات مهم خواجه نظام الملک، تاسیس مدارس متعددی در شهرهای مهم بود که به نظامیه معروف شدند. خواجه از نویسندگان چیره‏ دست ادب فارسی نیز به شمار می‌‏رود. او تجربه‏ سالیان دراز وزارت خویش را درکتابی به نام سیاست نامه گردآوری کرده است.

**رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی ( ۵ آگوست ۲۰۱۸ )

*امضای قرارداد منع آزمایش‏های هسته‏ای میان امریکا، شوروی و انگلیس (۱۹۶۳م)

پس از خاتمه جنگ جهانی دوم و آغاز دوران جنگ سرد در روابط میان ابرقدرت‌ها، آزمایشاتِ هسته‌‏ای و ساخت موشک‏‌های قاره‌‏پیما و دارای کلاهک‌‏های هسته‌‏ای، جهان را در آستانه جنگی تمام عیار و ویرانگر قرار داد. مسئله کوبا و استقرار موشک‌‏های شوروی در این نقطه اوج بحران بود که بیرون بردن موشک‏‌ها از خاک کوبا آن را خاتمه بخشید.

پس از آن، جو بین ‏المللی ظاهراً دوستانه شد و مذاکرات جدی برای متوقف کردن آزمایش سلاح‏های هسته‏‌ای آغاز شد. از طرف دیگر رئیس جمهور امریکا نیز به این مسئله توجه بیشتری نشان داد. از اکتبر ۱۹۵۸م امریکا، شوروی و انگلستان مسئله توقف آزمایشات هسته‌‏ای را مدنظر قرار داده بودند و شواهد علمی درباره زیان ‏آور بودن غبار رادیواکتیو در حال جمع ‏آوری بود. گرچه هم‏زمان با وجود نگرانی در مورد فضای آلوده، کشورهای فوق به آزمایش‏‌های خود ادامه می‏‌دادند. سرانجام بعد از انجام مذاکرات گسترده، انگلستان، امریکا و شوروی در مورد منع آزمایشات هسته‏‌ای به توافق رسیدند و در پنجم اوت ۱۹۶۳م، قرارداد منع آزمایش‏‌های هسته‏‌ای را امضا کردند. این قرارداد که در مسکو و به وسیله وزرای خارجه سه کشور به امضاء رسید یک دست ‏آورد کوچک و محدود بود چرا که از یک طرف فقط آزمایشات درون جو را در بر می‌‏گرفت و از سوی دیگر شمار آزمایش‌‏های زیرزمینی آن‏قدر اضافه شد که از رقم مجموع آزمایشات قبلی در درون جو و زیرزمینی نیز بیشتر شد.

انتهای پیام/