۲۱ آذر سالروز نجات آذربایجان

خبرگزاری فارس ـ گروه تاریخ: ۲۱ آذر سالروز شکست فرقه دموکرات آذربایجان و فرار اعضای آن به شوروی است. روزیکه آذربایجان دوباره به مام میهن بازگشت.

رژیم پهلوی سعی داشت این واقعه را همچون دیگر افتخارات ملی به نام خود مصادره نماید. حال آنکه مردم ایران؛ خصوصاً خطه سرافراز آذربایجان نقش اساسی در حفظ سرزمین بزرگ ایران را بازی نمودند. در دوران شاهان قاجار و پهلوی بخش‌های مهمی از سرزمین ایران جدا شد. اما در ۸ سال دفاع مقدس حسرت تصاحب حتی یک وجب از خاک این مرز و بوم بر دل بیگانگانی که می‌خواستند ظرف ۳ روز در تهران باشند؛ گذاشته شد.

در بیان واقعه تاریخی ۲۱ آذر ۱۳۲۵ به نقش بیگانگان و خامی سرسپردگان آنان اشاره می نمایم؛ بدانیم که نگاه به خارج مرزها حاصلی ندارد جزء پاره پاره شدن کشور ؛ سوءاستفاده قدرتها و آسیب ایران عزیز نداشته و ندارد.

بعد از توافق قوام السلطنه با استالین و تخلیه ارتش سرخ شوروی از خطه آذربایجان؛ به دستور دولت مرکزی ارتش ایران روز ۱۳ آذر ماه حرکتش را به سوی تبریز آغاز کرد.

در این زمان شبه‌نظامیان وابسته به فرقه دموکرات؛ با نام فدایی مسلح بودند. در این میان شوروی از حمایت دیپلماتیک خود از فرقه دموکرات دست نکشید و در پی صدور بیانیه قوام برای ارسال نیروی نظامی به آذربایجان؛ ایوان سادچیکف؛ سفیر شوروی در تهران نارضایتی خود را از این تصمیم دولت به قوام اعلام کرد.

همزمان با آغاز حرکت ارتش به سوی تبریز؛ موضع رسمی دولت ایران این بود که این نیروها برای نظارت بر انتخابات مجلس به آذربایجان اعزام شده‌اند.

اما در عمل حتی در اعلامیه‌هایی که توسط هواپیماهای ارتش ایران بر شهرها و روستاهای آذربایجان ریخته می‌شدند؛ از مردم آذربایجان خواسته شده بود که به تسلط فرقه پایان دهند.

در این مقطع؛ سران فرقه به ویژه شخص جعفر پیشه‌وری مصر بودند که با کمک نظامی و تسلیحاتی شوروی می‌توانند در برابر ارتش ایران مقاومت کنند. اما بسیاری از شبه‌نظامیان فرقه که برخی‌شان اهل آذربایجان شوروی بودند؛ روحیه کافی برای مقاومت نداشتند.

در روز ۲۰ آذر؛ کنسولگری شوروی در تبریز از سران فرقه درخواست کرد که به مقاومت مسلحانه در برابر نیروهای ارتش ایران پایان دهند. ساعتی بعد در انجمن ولایتی تبریز جلسه‌ای تشکیل شد و نمایندگان بیانیه‌ای صادر کردند و از شبه‌نظامیان فرقه خواستند که به عملیات نظامی پایان دهند.

در غروب این روز در جلسه سران فرقه با نمایندگانی از سوی باقروف؛ مقرر شد که رهبران فرقه دموکرات به سوی باکو حرکت کنند و جعفر پیشه‌وری نیز بعد از همین جلسه ایران را برای همیشه ترک کرد.

در خیلی از شهرهای آذربایجان نه تنها مقاومت نشد؛ بلکه مردم از ارتش ایران استقبال هم کردند و فدائیان فرقه را خودشان بازداشت کردند و به مقام‌های دولت تحویل دادند. ایلات زنجان مانند ایل افشار شبیخون‌های فراوانی را به مراکز فرماندهی فرقه دموکرات آذربایجان آغاز کردند و می‌خواستند انتقام کج‌رفتاری‌های یکساله را از فرقه بگیرند.

انتهای پیام/